Thị trường gạch không nung ở Việt Nam quá nhiều biến động

Sản xuất và dùng gạch không nung, thay thế cho gạch đất sét nung bằng than củi, nhằm tiết kiệm tài nguyên đất, giảm chi phí xử lý chất thải công nghiệp, bảo vệ môi trường, chủ trương này đã được Thủ tướng Chính phủ triển khai thực hiện Chương trình phát triển Vật liệu xây không nung theo Quyết định số 567QĐ-TTg ngày 28/4/2010 và 3 năm triển khai Chỉ thị số 10/CT-TTg ngày 28/11/2012 của Thủ tướng Chính phủ (gọi tắt là Chương trình 567).

Thị trường gạch không nung ở Việt Nam nhiều biến động

Sau gần 5 năm triển khai thực hiện, cả nước ta đã có 12 nhà máy gạch không nung đang hoạt động, sản xuất hơn 6 tỷ viên/năm, chiếm tỷ lệ 27% trên tổng số VLXD. Có thể khẳng định, chất lượng gạch không nung, cũng như giá thành sản xuất thấp hơn so với gạch nung đất sét.
Nhà nước đã ban hành nhiều rất chính sách khuyến khích, các doanh nghiệp chủ động, tích cực đầu tư vào lĩnh vực này, tuy nhiên cho đến nay, chủ trương thay thế dần gạch đất sét bằng gạch không nung vẫn còn nhiều khó khăn bất cập.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Tòa nhà thương mại cao 18 tầng do Cty LICOGI 18.1 (Bộ XD) thiết kế và thi công ở Thành phố Hạ Long, theo các kỹ sư, từ tầng thứ 3 trở lên, đơn vị đã dùng toàn bộ vật liệu ngăn tường bằng gạch không nung, đến nay sau 3 năm đưa vào dùng, chất lượng công trình vẫn bảo đảm.
Theo Ông Tuyến, Trưởng phòng Quản lý & Đầu tư Cty LICOGI 18.1, hiện 1 số công trình nhà chung cư mà đơn vị là chủ đầu tư cũng đang được doanh nghiệp dùng khoảng 30% là vật liệu gạch không nung. Nhiều hộ dân ở huyện Đông Triều cũng đang có xu hướng xây nhà có dùng gạch không nung.

Theo các chuyên gia XD, tuy khác nhau về thành phần nguyên liệu cũng như cách thức sản xuất, nhưng các loại sản phẩm gạch không nung đều có chung ưu điểm độ bền chắc, giá thành thấp hơn so với gạch nung, tiến độ XD nhanh; doanh nghiệp giảm chi phí kết cấu nền móng, tiết kiệm năng lượng.

Với lợi thế là tận dụng phế liệu trong quá trình thu gom rác thải công nghiệp, năm 2011, Cty vệ sinh môi trường Đông Khê, huyện Đông Triều, Tỉnh Quảng Ninh đã đầu tư gần 20 tỷ đồng để XD nhà máy sản xuất gạch không nung, công suất khoảng 40 triệu viên/năm. Tuy nhiên, sau gần 3 năm đi vào hoạt động, do nhiều lý do, công suất thiết bị chỉ đạt 30% thiết kế, bình quân mỗi năm doanh nghiệp cung ứng ra thị trường từ 14 đến 16 triệu viên gạch các loại.

Theo Ông Nguyễn Văn Luyến, Chủ tịch Hội đồng quản trị Cty vệ sinh môi trường Đông Khê, lý do chính là mức độ tiêu thụ gạch ngoài thị trường quá thấp, cũng bởi suy giảm kinh tế nói chung, thói quen người dân chưa biết đến chất lượng loại gạch này như thế nào. Nhưng quan trọng là nhà nước cần có chính sách hỗ trợ cụ thể.

Tại Hội nghị phổ biến các văn bản pháp luật liên quan đến chủ trương phát triển vật liệu xây không nung, do Bộ XD vừa tổ chức tại Tỉnh Quảng Ninh. Đại diện các doanh nghiệp cho rằng, văn bản chủ trương, chính sách của nhà nước hỗ trợ các doanh nghiệp khá rõ ràng, đầy đủ. Vấn đề còn lại là việc thực hiện ở các địa phương như thế nào, ví dụ không thu thuế, hoặc miễn giảm tiền thuế đất với các doanh nghiệp sản xuất vật liệu gạch không nung. Tuy nhiên, không phải địa phương nào cũng đồng ý với chủ trương này.

Theo ông Phạm Văn Bắc, Phó Vụ trưởng,Vụ VLXD (Bộ XD) cho biết, lập luận ban dự án khu công nghiệp cho rằng, doanh nghiệp nào cũng vậy, không ưu tiên cho ai hết, kể cả việc doanh nghiệp có phương án đầu tư mua thiết bị xử lý chất thải cũng không được miễn giảm thuế. Vì vậy đây cũng là cái khó cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Văn bản của Chính phủ, Bộ XD cũng quy định rõ, các công trình XD từ nguồn vốn ngân sách đều phải ... (Xem bài chi tiết tại: Thị trường gạch không nung ở Việt Nam)